بازرسی چشمی پیچ و مهره‌ها

پیچ و مهره ها در سفت کردن قطعات و سازه‌های مکانیکی از پل‌ها تا پله برقی‌ها استفاده می‌شوند. با این حال، به دلیل ارتعاش و حرکت، مهره‌ها و پیچ‌ها شل شده و یا بر اثر تولید نادرست و یا برخورد ابزار مهره‌ها آسیب دیده و منجر به حوادث جدی می‌شود. لذا بازرسی پیچ و مهره‌ها کار مهمی است.

اتصالات پیچ ایمن تأثیر مستقیمی بر قابلیت اطمینان، عملکرد و ایمنی عملیات شما دارد. با ما در این مقاله همراه باشید تا اطلاعات خوبی در خصوص بازرسی چشمی پیچ و مهره‌ ها بدست آورید.

انواع بازرسی چشمی پیچ و مهره

سلامت و استاندارد پیچ و مهره به دو روش مورد بازرسی قرار می‌گیرد.

روش اول، با استفاده از میکروسکوپ یا برسکوپ است که عیوب موجود در پیچ و مهره را در مقیاس میکروسکوپی و بسیار دقیق و قابل اطمینان پیدا می‌کند.

روش دوم که به روش غیر مخرب نیز معروف است، پیدا کردن عیوب ظاهری با چشم غیر مسلح است.

در این روش، بازرس با نگاه کردن به سطح پیچ و مهره قادر به تشخیص عیوبی همچون زنگ زدگی پیچ و مهره، وجود ترک‌های بزرگ بر روی پیچ و مهره‌ها و… است. این روش کاملا قابل اطمینان نیست و پیچ و مهره باید مورد بررسی تخصصی‌تر نیز قرار گیرد.

بازرسی چشمی پیچ و مهره چیست؟

یکی از مهمترین عوامل ایمنی پروژه‎ها، بی‌عیب و نقص بودن پیچ و مهره‌ها می‌باشد. این بی عیب و نقص بودن شامل جنسیت پیچ و مهره‌ ها، استاندارد بودن مراحل تولید، نصب درست و شل نشدن و آسیب ندیدن بعد از گذشت زمان است. چنانچه عیوبی در هر یک از این مراحل به وجود آید، خسارات جبران ناپذیری به دنبال دارد.

بنابراین علاوه بر تست‌های گوناگونی که هنگام تولید و بعد از تولید پیچ و مهره انجام می‌دهند، بازرسی چشمی پیچ و مهره‌ها پس از نصب است. در این روش بازرسان با مشاهده پیچ و مهره به سلامت یا معیوب بودن آن پی می‌برند. با وجودی که این روش دقیق نیست اما عیوب ظاهری قابل مشاهده است.

اهمیت بازرسي چشمي پيچ‌ها و مهره‌ها

بازرسي ظاهري پیچ و مهره‌ها با توجه به اینکه تا حد زیادی مي‌تواند هزينه‌هاي بازرسي تخصص شامل؛ آزمون‌هاي مخرب و غيرمخرب را کاهش دهند، از اهميت خاصي برخوردارند. چنانچه بازرس در بازرسی چشمی از مهارت و تجربه بالایی برخوردار باشد، در نگاه اول متوجه استاندارد بودن ابعاد و نوع پیچ و مهره شده و سایر عیوب ظاهری را بررسی می‌کند.

در صورت مردود اعلام شدن استاندارد و کیفیت پیچ و مهره، دیگر نیازی به انجام مراحل تخصصی‌تر یعنی تست‌های مخرب و غیر مخرب نیست، این بازرسی علاوه بر سریع ‌و غیر مخرب بودن، باعث صرفه‌جویی در هزینه‌ها نیز می‌شود. اما با توجه به اینکه تنها عیوب خاصی با بازرسی چشمی پیچ و مهره قابل بررسی هستند اما برای بررسی تخصصی‌تر، نیاز به به‌کارگیری تجهیزات پیشرفته است.

عیوب قابل مشاهده در بازرسی چشمی

همانطور که در بالا گفته شد، در بازرسی چشمی پیچ و مهره صرفا برخی عیوب ظاهری دیده می‌شود. عیوب ظاهری قابل رویت در این بازرسی عبارتند از:

• ترک‎‌ها

اولین و مشخص‌ترین مشکل ظاهری پیچ‌ها و مهره‌ها، ترک‌هایی است که اغلب بر اثر تنش بیش از حد در زمان پرس گرم و یا ناخالصی در مواد اولیه، در سطح و بدنه پیچ ایجاد شده و ممکن است باعث خورد شدن پیچ شود. این ترک‌ها به دو نوع ترک‌های آبدهی و ترک‌های پرس گرم تقسیم می‌شوند.

• ترک آبدهی سرد

این گونه ترک که حین کار کردن دستگاه بر اثر تغییر حرارت و یا تغییر شکل ناگهانی به صورت شکل مشخص و یا نامنظم در عمق و طول متفاوت به‌وجود آمده‌اند. وجود هر کدام این ترک‌ها در هر کجا و در هر شکلی در پیچ یا مهره موجب مردود اعلام شدن آن مهره یا پیچ شده و از رده کاری خارجی می‌شود. استفاده از پیچ‌هایی که دارای این ترک‌ها هستند بسیار خطرناک بوده و ممکن است در هنگام عملیات استفاده از دستگاه خورد شده و خسارات جبران ناپذیری ببار آورد.

• ترك هاي پرس گرم

اینگونه ترک‌ها که در پیچ‌های معمولی روی گل پیچ و در پیچ‌های حفره‌دار در اطراف گل ایجاد می‌شوند، غالبا بر اثر فشار موجود هنگام برش مواد سفت اولیه و کله زنی به‌وجود می‌آیند. چنانچه ترک‌های پرس گرم بیشتر از قطر اسمی پیچ باشند و یا عمق و عرض آن بیشتر از 04/0 باشد، پیچ از رده کاری خارج می‌شود. اما چنانچه کمتر باشد، پیچ همچنان مورد استفاده قرار می‌گیرد.

• شکاف‌ها

دومین ایراد مورد مشاهده در بازرسی چشمی پیچ و مهره، شکاف‌های موجود در پیچ است. این شکاف‌ها نیز به دو دسته شکاف‌های پرس گرم و شکاف‌های برشی تقسیم می‌شوند.

• شكاف هاي پرس گرم

این گونه شکاف‌ها در پیچ‌های معمولی بیشتر در اطراف گل پیچ و در پیچ‌های سرگرد و یا فلنجی در محیط آن‌ها به‌وجود می‌آیند. این شکاف‌های چکش‌کاری بیشتر هنگام پرس گرم ایجاد شده‌اند.

چنانچه زمان بازرسی چشمی، بازرس شکاف‌هایی در حدفاصل دو کناره گل پیچ ببیند که آن شکاف‌ها سبب کاهش استاندارد اندازه عرض گل پیچ شده باشد و یا عرض شکاف موجود روی پیچ بیشتر از 06/0 قطر اسمی پیچ باشد و عمق شکاف تا قسمت زیرین حفره ادامه پیدا کرده باشد، پیچ از رده خارج می‌شود.

در صورتی‌که در پیچ‌ های فلنجی تعداد شکاف‌ها بیشتر از دو باشد و عرضی کمتر از 04/0 قطر پیچ داشته باشد و یا فقط یک شکاف کمتر از 08/0 قطر گل داشته باشد، هنوز پیچ قابل استفاده است و از رده خارج نمی‌شود.

• شكاف‌هاي برشي يا زاويه‌دار

این گونه شكاف‌ها که هنگام پرس گرم به‌وجود می‌آیند، بیشتر در کناره گل‌ پیچ‌ های سر شش گوش و یا مرز دو وجه گل ایجاد می‌شوند. در پیچ‌ های کله قارچی و فلنجی در محیط پدیدار شده و ممکن است با محور پیچ زاویه‌ی 45 درجه ایجاد کنند که این بسیار خطرناک است.

وجود این شکاف و یا هرگونه شکاف زاویه‌دار دیگر در کناره‌های پیچ و یا سطح تحمل‌کننده بار سبب می‌شود در مرحله بازرسی چشمی پیچ و مهره، بازرس پیچ را مردود و از رده خارج اعلام کند. اما چنانچه شكاف موجود در مرز مشترك دو وجه گل، اندازه عرض گوشه اي گل پيچ را کم نکرده باشد، پیچ هنوز قابل قبول است.

• درزها و رگه‌هاي پیچ

به خطوط راست و یا منحنی ملایمی که در پیچ ایجاد می‌شود، درز يا روي هم افتادگي گفته می‌شود. این درزها بیشتر در محور طول پیچ و یا سطح رزوه پیچ، ساق و یا گل پیچ به‌وجود می‌آید. چنانچه عمق درزها و رگه‌ها بیشتر و در امتداد رگه‌ها به گل پیچ منتهی شده باشد، پیچ از ره خارج می‌شود و استفاده از آن مردود است.

• حفره‌ها

به فرو رفتگی و کندگی‌های کوچک سطح پیچ، حفره گفته می‌شود. این حفره‌ها به علت پر نشدن فلز هنگام پرس گرم یا القایی و یا بر اثر برخورد براده‌ها و لبه‌های زائد و یا زنگ زدگی در مواد اولیه به‌وجود می‌آیند. چنانچه عمق حفره‌ها بیشتر از 02/0 قطر اسمی پیچ و بیشتر از 25/0 میلی‌متر باشد و میزان حفره‌های موجود در سطح تحمل‌کننده فشار در زیر گل پیچ بیشتر از 10/0 باشد، پیچ از رده خارج می‌شود.

• چين خوردگي يا پليسه

به روی هم افتادن یا تا خوردگی‌های فلز در هنگام پرس گرم تولید پیچ و مهره، چین خوردگی گفته می‌شود. چنانچه کیفیت و حجم مواد اولیه تولید پیچ و مهره ناهمگونی داشته باشد، در زمان پرس یک مرحله‌ای فلز پیچ، جابجایی ایجاد شده و تاخوردگی یا چین‌خوردگی ایجاد می‌شود.

در صورتی‌که این چین خوردگی‌ها در تمام سطح تحمل کننده بار در پیچ وجود داشته باشد، پیچ یا مهره از رده خارج می‌شود اما وجود چین‌خوردگی بر روی گل پیچ بلا اشکال است.

• نشان ابزار

هنگام تولید پیچ یا مهره علائم و شیارهایی از ابزار تولید بر روی ساق، گوشه‌ها و یا سطح تحمل کننده بار ایجاد می‌شود. این شیارها به علت جابجایی شدن ابزار تولید بر سطح پیچ یا مهره به صورت کم عمق، طولی و محیطی به‌وجود آمده است. چنانچه نشان ابزار زبری بیش از 2/3 میکرومتر داشته باشد، پیچ یا مهره مردود اعلام شده و از رده خارج می‌شود.

• آسيب ديدگي‌ها

علاوه بر عیوب یاد شده در برخی شرایط، بارگیری و حمل نادرست و بسته بندی بد پیچ و مهره موجب ایجاد لب‌پریدگی، خراشیدگی و یا کندگی‌هایی بر روی پیچ و مهره می‌شود. چنانچه هر یک از این عیوب موجب از دست دادن کاربری محصول شود، محصول مردود است در غیر این صورت استفاده از آن بلامانع است.

بیشتر تولیدکنندگان پیچ و مهره بازرسی چشمی پیچ و مهره را پیش از پوشش دهی انجام می‌دهند، چرا که عیوب بعد از پوشش دهی پوشش داده شده و قابل تشخیص نیست اما در زمان استفاده ممکن است خطراتی ببار آورد.

سخن پایانی

برای اطمینان از کیفیت و سلامت پیچ و مهره‌ها، تولیدکنندگان محصولات را به طرق مختلف بررسی و آزمایش می‌کنند. اولین مرحله آزمایش پس از تولید، بازرسی چشمی است که عیوب ظاهری مانند؛ ترک‌ها، درزها، شکاف‌ها و… را بررسی می‌کند. این نوع بازرسی که باید توسط بازرس با تجربه و دقیق صورت‌گیرد، جلوی بسیاری از خسارات را می‌گیرد.

بولت صنعت، یکی از تولید کنندگان بزرگ پیچ و مهره در ایران است که به منظور رسیدن به استاندارد و تست کنترل کیفی محصولات، پیچ و مهره‌ها را بازرسی چشمی می‌کند. این تولید کننده سعی بر این دارد تا با بررسی دقیق محصولات، بهترین و باکیفیت‌ترین محصول را متناسب با نیاز مشتریان ارائه نماید.

چگونه پیچ و مهره مورد نیاز خود را از بولت صنعت تهیه کنیم؟

با توجه به قیمت های نوسانی و اینکه موجودی اجناس در بازار بهتر است استعلام گرفته شود، برای خرید پیچ عمده خودتان از مجموعه بولت صنعت ابتدا مشخصات محصول را اعم از (نوع،قطر و طول و تعداد)، از طریق واتساپ یا تلگرام برای ما ارسال نموده تا بعد از استعلام کالا، قیمت و موجودی به شما اعلام شود و سپس خرید پیچ و مهره استیل، خرید واشر استیل، خرید خار یا خرید مهره استیل خودتان را انجام دهید.